Waloryzacja emerytur i rent rolniczych od 1 marca 2021 roku
Prezes KRUS komunikatem z dnia 15 lutego 2021 r. ogłosił, że kwota rolniczej emerytury podstawowej od dnia 1 marca 2021 r. wynosi 1.013 zł 63 gr - wzrost o 4,24%.
Poznaliśmy już kwoty przewidziane od 1 marca 2021 r.
Waloryzacja emerytur i rent rolniczych od 1 marca 2021 r. polega na przemnożeniu kwoty emerytury podstawowej wynoszącej 1.013 zł 63 gr przez wskaźnik wymiaru ustalony indywidualnie dla każdego świadczenia, nie mniej niż o kwotę 50 zł.
W taki sposób od dnia 1 marca 2021 r. zostaną podwyższone (zwaloryzowane) wszystkie emerytury i renty rolnicze wypłacane na dzień 28 lutego 2021 r.
Jeżeli świadczenie ustalone w sposób określony powyżej, jest niższe od kwoty najniższej emerytury pracowniczej (od 1 marca 2021 r. 1.250,88 zł) – podwyższa się je z urzędu do kwoty 1.250,88 zł.
Do 1.250,88 zł nie zostaną podwyższone:
a) emerytury przyznane na podstawie art. 19 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (tzw. wcześniejsze emerytury rolnicze),
b) świadczenia, których wypłata została zawieszona stosownie do art. 28 lub 34 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, tj. w związku z prowadzeniem działalności rolniczej lub osiąganiem przychodów z tytułu zatrudnienia,
c) emerytura i renta z ubezpieczenia pobierane w zbiegu z emeryturą lub rentą z innego ubezpieczenia społecznego, jeżeli suma tych świadczeń przekracza kwotę najniższej emerytury pracowniczej (dotyczy również pobierania jednocześnie emerytur z ZUS i KRUS), z wyjątkiem renty rodzinnej wypłacanej w zbiegu z rentą socjalną,
d) emerytury i renty wypłacane w wysokości pro-rata.
Od zwaloryzowanej kwoty świadczenia emerytalno-rentowego zostanie potrącona zaliczka na podatek dochodowy i składka na ubezpieczenie zdrowotne.
Inne zmiany wysokości świadczeń w związku z waloryzacją:
Od 1 marca 2021 r. wysokość renty socjalnej wynosi 1.250,88 zł, a łączna wysokość renty socjalnej i renty rodzinnej rolniczej nie może przekroczyć kwoty 2.501,76 zł (przy czym rentę socjalną można maksymalnie obniżyć do 125,09 zł).
Od dnia 1 marca 2021 r. – do kwoty 1.250,88 zł – wzrasta kwota rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego (art. 8 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy z dnia 21 stycznia 2021 r.).
W przypadku pobierania rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego razem z rentą rodzinną (w tym „zagraniczną”, do której prawo przysługuje w oparciu o polskie okresy ubezpieczenia lub „pro-rata”) lub z emeryturą/rentą rolniczą z tytułu niezdolności do pracy „pro-rata” przyznaną z zastosowaniem umowy dwustronnej o zabezpieczeniu społecznym, łączna wysokość tych świadczeń nie może przekroczyć kwoty najniższej emerytury, określonej w przepisach emerytalnych tj. 1.250,88 zł
Świadczenie wyrównawcze dla działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych podlega ponownemu przeliczeniu z urzędu zgodnie z art. 4 ww. ustawy z dnia 21 stycznia 2021 r. w taki sposób, aby łączna kwota emerytury/renty rolniczej (z uwzględnieniem nowej kwoty dodatku równego różnicy między kwotą świadczeń przyznanych przez państwa członkowskie UE/EFTA, a najniższą emeryturą w Polsce) oraz świadczeń przyznanych przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych wraz ze świadczeniem wyrównawczym, nie przekroczyła kwoty 2.501,76 zł miesięcznie.
Świadczenia uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji ulegają ponownemu obliczeniu z urzędu, zgodnie z art. 5 ww. ustawy z dnia 21 stycznia 2021 r., w taki sposób, aby łączna kwota świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych (z uwzględnieniem nowej kwoty dodatku równego różnicy między kwotą świadczeń przyznanych przez państwa członkowskie UE/EFTA, a najniższą emeryturą w Polsce) wraz ze świadczeniem uzupełniającym, nie przekroczyła kwoty 1.772,08 zł miesięcznie. Świadczenie uzupełniające przysługuje osobie uprawnionej w wysokości nie wyższej niż 500 zł miesięcznie.
Od 1 marca 2021 r. wzrastają również kwoty dodatków/świadczeń przysługujących do emerytur oraz rent i wyniosą:
- dodatek pielęgnacyjny – 239 zł 66 gr,
- dodatek dla inwalidy wojennego uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji – 359 zł 49 gr,
- dodatek kombatancki – 239 zł 66 gr,
- dodatek za tajne nauczanie – 239 zł 66 gr,
- ryczałt energetyczny – 179 zł 81 gr,
- dodatek kompensacyjny – 35 zł 95 gr,
- dodatek dla sieroty zupełnej – 450 zł 44 gr,
- świadczenie pieniężne przysługujące byłym żołnierzom górnikom – 239 zł 66 gr,
- świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR – max 239 zł 66 gr
- dodatek pieniężny dla inwalidy wojennego – 917 zł 58 gr.
Natomiast nie zmienia się wysokość:
- zasiłku pogrzebowego - 4.000,00 zł,
- zasiłku chorobowego - 10,00 zł za każdy dzień czasowej niezdolności do pracy trwającej nieprzerwanie, co najmniej przez 30 dni,
- zasiłku macierzyńskiego - 1.000,00 zł miesięcznie.
Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w IV kwartale 2020 r. wyniosło 5.457 zł 98 gr.
W związku z tym od dnia 1 marca 2021 r. zmienią się dopuszczalne kwoty dodatkowych przychodów osiąganych przez emerytów i rencistów i będą wynosić:
- 70% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego – 3.820 zł 60 gr (przychody do tej kwoty nie powodują żadnych zmniejszeń emerytury/renty),
- 130% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego – 7.095 zł 40 gr (przychody przekraczające tę kwotę powodują zawieszenie emerytury/renty),
Przychody między kwotą 3.820 zł 60 gr a 7.095 zł 40 gr powodują zmniejszenie emerytury lub renty maksymalnie o kwotę 646 zł 67 gr, a w przypadku renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, kwota maksymalnego zmniejszenia wynosi 549 zł 71 gr.
Powyższe zasady zawieszenia lub zmniejszenia emerytur i rent dotyczą części uzupełniającej rent rolniczych z tytułu niezdolności do pracy, rent rodzinnych oraz emerytur rolniczych z art. 19 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (tzw. „wcześniejszych”) i okresowych emerytur rolniczych. Bez względu na wysokość osiąganego przychodu nie podlegają zawieszeniu ani zmniejszeniu świadczenia osób, które mają ustalone prawo do emerytury rolniczej i osiągnęły powszechny wiek emerytalny. Świadczeniobiorcy, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) mogą zarobkować bez ograniczeń.
Przykład I
Emeryt, były rolnik, w wieku 80 lat pobiera emeryturę z tytułu przekazania gospodarstwa rolnego następcy. Wskaźnik wymiaru emerytury wynosi 1,05. Emerytura wraz z przysługującym zwiększeniem za sprzedaż produktów rolnych w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 28 lutego 2021 r. wynosiła 1.200 zł 00 gr. Po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne świadczeniobiorca otrzymywał emeryturę w wysokości 1.025 zł 00 gr oraz dodatek pielęgnacyjny w kwocie 229 zł 91 gr, co stanowiło kwotę 1.254 zł 91 gr.
Od 1 marca 2021 r. emerytura zostanie podwyższona do kwoty 1.250,88 zł. (świadczenie w wyniku podwyżki wskaźnikiem waloryzacji, nie mniej niż o 50 zł, jest niższe od 1.250,88 zł), natomiast dodatek pielęgnacyjny wzrośnie do kwoty 239 zł 66 gr. Do wypłaty, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, świadczeniobiorcy będzie przysługiwała emerytura w kwocie 1.065 zł 88 gr oraz dodatek pielęgnacyjny w kwocie 239 zł 66 gr. Łączna kwota do wypłaty 1.305 zł 54 gr.
Przykład II
Były rolnik od maja 2015 r. pobiera rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy; przekazał gospodarstwo rolne dzieciom na podstawie aktu notarialnego – umowy darowizny. Wskaźniki wymiaru części składkowej i części uzupełniającej wynoszą odpowiednio 0,60 i 0,85. Od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 28 lutego 2021 r. renta wynosiła 1.463 zł 65 gr (tj. część składkowa – 605 zł 65 gr + część uzupełniająca – 858 zł 00 gr) Do wypłaty, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, renciście przysługiwała renta rolnicza w kwocie 1.240 zł 65 gr.
Od 1 marca 2021 r. renta wzrośnie do kwoty 1.513 zł 65 gr (tj. o gwarantowaną kwotę podwyżki 50 zł). Do wypłaty, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, renciście będzie przysługiwała renta w kwocie 1.281 zł 65 gr. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przeprowadzi waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych w marcu 2021 r., a w przypadku emerytur i rent wypłacanych kwartalnie – w kwietniu 2021 r. z wyrównaniem od marca 2021 r., w ustalonym dla każdego świadczeniobiorcy terminie płatności.
Decyzje o nowej kwocie świadczenia zostaną przesłane do każdego emeryta/rencisty
w kwietniu br. wraz z decyzjami o przyznaniu dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego.
Przewiduje się, że waloryzacją objętych zostanie około 1,09 mln emerytów i rencistów.
Opracowano na podstawie informacji Biura Świadczeń C /KRUS:
Iwona Porowska
Kierownik
Wydziału Świadczeń OR KRUS w Opolu